Sự khác biệt nơi hai gia phả Mát-thêu và Lu-ca
Hỏi:
Trong
4 cuốn sách Tin Mừng, chỉ có Tin Mừng theo thánh Mát-thêu và Lu-ca là có nói đến
gia phả của Đức Giê-su. Tuy nhiên, hai gia phả đó lại khác nhau. Vậy ý nghĩa mà
các tác giả muốn nhắm đến là gì?
Trả
lời:
Quả
thật, chỉ có Tin Mừng Mát-thêu (Mt 1,1-17) và Lu-ca (Lc 3,23-38) là liệt kê gia
phả Đức Giê-su. Tuy nhiên, hai giả phả này lại khác nhau từ cách thức liệt kê
cũng như số lượng các nhân vật có trong gia phả.
Sau
đây, chúng ta cùng xem bảng so sánh rất lý thú:
|
|
Gia
phả theo Mát-thêu
|
Gia
phả theo Lu-ca
|
|
Số lượng nhân vật
trong gia phả
|
42
|
77
|
|
Cấu trúc gia phả
|
A sinh B, B sinh C,…
|
A con B, B con C,…
|
|
Nhân vật đầu gia phả
|
Tổ phụ Áp-ra-ham
|
Đức Giê-su
|
|
Nhân vật cuối gia phả
|
Giu-se + Giê-su
|
Thiên Chúa
|
Số lượng nhân vật trong gia phả:
42
= 2 x 3 x 7; 77 = 11 x 7. Ý nghĩa, bên cạnh những con số không hoàn hảo (2; 3;
11) thì có một con số hoàn hảo (7 – quan niệm của người Do-thái, số 7 là số
hoàn hảo); bên cạnh những con người tội lỗi thì có một con người hoàn hảo (Đức
Giê-su).
Như
thế, cả hai gia phả đều khẳng định Đức Giê-su là con người hoàn hảo.
Cấu trúc gia phả:
.Mát-thêu: A sinh B, B sinh C,… thì chắc
chắn A là bố đẻ của B, B là bố đẻ của C,… Tuy nhiên khi đến hết cấu trúc
Gia-cóp sinh Giu-se thì tác giả lại không ghi Giu-se sinh Giê-su, mà ghi Giu-se
chồng bà Ma-ria, bà là mẹ Đức Giê-su. Điều đó, tác giả muốn khẳng định ông
Giu-se không phải là bố đẻ của Đức Giê-su, và cho thấy một sự “thụ động thần
linh” ở đây, nghĩa là Đức Giê-su được sinh ra là nhờ tác động của Thiên Chúa
nơi Đức Ma-ri-a.
.Lu-ca: A con B, B con C,… thì không thể chắc chắn rằng C là
bố đẻ của B, B là bố đẻ của A được, vì vẫn có trường hợp con nuôi. Đó chính là
trường hợp của Đức Giê-su là con ông Giu-se. Điều này, tác giả cũng muốn khẳng
dịnh Đức Giê-su không phải là con đẻ của ông Giu-se, điều mà thiên hạ vẫn tưởng
Ngài là con ông Giu-se (Lc 3,23).
Như
thế, cả hai giả phả đều khẳng định Đức Giê-su không phải là con đẻ của ông
Giu-se, nhưng chỉ là con đẻ của Đức Ma-ri-a. Nhưng nơi gia phả Mát-thêu thì nói
rõ hơn về nguồn gốc Đức Giê-su khi ngụ ý một sự “thụ động thần linh” nơi Đức
Ma-ri-a.
Nhân vật đầu và cuối gia phả:
.Mát-thêu: Tổ phụ Áp-ra-ham. Tại sao lại là tổ phụ Áp-ra-ham?
Như
đã nói ở bài viết Nét đặc trưng căn bản của Tin Mừng Chúa Giê-su theo thánh
Mát-thêu, độc giả của Tin Mừng Mát-thêu là những người gốc Do-thái nên tác giả
chỉ cần truy đến tổ phụ Áp-ra-ham, vì đó là tổ phụ của người Do-thái. Mặt khác,
khi nói đến tổ phụ Áp-ra-ham là nói đến Lời Hứa. Tổ phụ Áp-ra-ham là người
nhận lời hứa. Còn Đức Giê-su là Đấng hoàn tất lời hứa.
.Lu-ca: Đức Giê-su là đầu gia phả, còn Thiên Chúa là cuối
gia phả. Tác giả muốn nói gì, chúng ta cùng xem sơ đồ sau:
Vòng
1: Thiên Chúa ………………..> Giu-se
Vòng
2: Đức Giê-su ………………..> Giáo Hội, nhân loại, chúng ta.
Rút
ra từ sơ đồ trên:
-
Nếu đối chiếu đời
1 của vòng 2 lên đời 1 của vòng 1, ta thấy Đức Giê-su chính là Thiên Chúa.
-
Đức Giê-su bắt đầu
khai mở một gia phả mới.
-
Chúng ta là một
thụ tạo mới, theo chân Đức Giê-su là Trưởng Tử.
Do
đó, tác giả muốn khẳng định tất cả mọi người đều được ơn cứu độ, kể cả những
người không có huyết thống với tổ phụ Áp-ra-ham (như dân Do-thái).
Như
thế, đối với Mát-thêu, Đức Giê-su là Đấng hoàn tất; còn đối với Lu-ca, Đức
Giê-su là Đấng khai mở.
Nhận xét
Đăng nhận xét